Η ιστορία του Μπάσκετ
Το χρονικό της διάδοσης του αθλήματος
Κάποιοι ερευνητές υποστηρίζουν ότι το μπάσκετ προέρχεται άμεσα ή έμμεσα από κάποια παιχνίδια όπως το “ποκ-τα-ποκ” των Ίνκας ή το πολύ μεταγενέστερο “ολαμαλίτζλι” των Ατζέκων στη χερσόνησο του Γιουκατάν. Υπάρχουν μάλιστα και σχετικές απεικονίσεις σε αρχαιολογικά ευρήματα.
Το μπάσκετ όμως είναι ένα παιχνίδι που εφευρέθηκε. Ακόμα και αν η ιδέα ήταν παλαιότερη του 1891, σίγουρα μέχρι το σωτήριο εκείνο έτος δεν είχε απομείνει κανένα ίχνος από τις αθλοπαιδιές των λαών της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής.
Το χειμώνα του 1891, ο Δρ. Λούθερ Γκούλικ, διευθυντής του τμήματος φυσικής αγωγής στο μετέπειτα Σπρίνκφιλντ Κόλετζ της Μασαχουσέτης (που τότε αποτελούσε παρακλάδι της Y.M.C.A., ελληνιστί Χ.Α.Ν.), παρατήρησε ότι οι φοιτητές δεν έδειχναν τον απαιτούμενο ζήλο στο μάθημα της γυμναστικής, επειδή προφανώς είχαν βαρεθεί. Τους χειμώνες η αθλητική εκπαίδευση των μαθητών γινόταν υποχρεωτικά στο κλειστό γυμναστήριο της σχολής, με αποτέλεσμα οι συνηθισμένοι στο ράγκμπι αγγλοσάξονες να ζητάνε κάτι πιο συναρπαστικό από το καθιερωμένο “πρόταση – διάσταση – ανάταση – επίκυψη).
Την ίδια εποχή ένας καναδός πάστορας ονόματι Τζέιμς Νέισμιθ εργαζόταν ως γυμναστής στο σχολείο. Ο Δρ. Νέισμιθ υπήρξε πολύ καλός παίκτης του ράγκμπι στα νιάτα του, ενώ ήταν της φυσικής ζωής και κάθε λογής αθλητικής δραστηριότητας. Αμέσως κατανόησε τον προβληματισμό του διευθυντή του, αφού και ο ίδιος είχε αντιληφθεί την απέχθεια των μαθητών του προς την ανούσια γυμναστική. Στρώθηκε λοιπόν στην δουλειά, έστυψε το μυαλό του και …. “εγένετο καλαθοσφαίριση”. Το πώς και το γιατί αποφάσισε ο Νέισμιθ να δώσει στο παιχνίδι του αυτή την μορφή, είναι κάτι που μόνο ο ίδιος ξέρει. Εμείς μόνο να τον ευχαριστήσουμε μπορούμε. Όταν πάντως είχε κατασταλάξει, διατύπωσε τους πέντε βασικούς κανονισμούς της “εφεύρεσής” του.
- Η μπάλα θα είναι στρογγυλή, μεγάλου μεγέθους και θα παίζεται με τις παλάμες και τα δάκτυλα των χεριών.
- Απαγορεύεται το περπάτημα με την μπάλα στα χέρια.
- Απαγορεύεται οποιαδήποτε σωματική επαφή.
- Οι αλλαγές επιτρέπονται καθ’ όλη τη διάρκεια του αγώνα.
- Το “τέρμα” θα βρίσκεται σε κάποιο ύψος απ’ το έδαφος μ το επίπεδό του οριζόντια.
Ένας μαθητής του Νέισμιθ και από τους πρώτους παίκτες του μπάσκετ – μπολ, ο Φράνκ Μάχαν, είναι ο “νονός” του παιχνιδιού. Κάποια στιγμή ρίχθηκε η ιδέα να ονομασθεί “Νέισμιθ – μπολ”, αλλά ο σεμνός Καναδός αρνήθηκε. Βέβαια σημαντικό ρόλο στα “βαπτίσια” έπαιξε και η επιλογή δύο καλαθιών από … ροδάκινα που χρησιμοποιήθηκαν ως τέρματα. Μέχρι εδώ τα γεγονότα και οι αιτίες τους κινούνται στο χώρο του “μύθου”. Από το 1892 και μετά υπάρχουν τα πρώτα “γραπτά μνημεία”.
Ξετυλίγουμε το κουβάρι της ιστορίας.
1892 : Στις αρχές εκείνου χρόνου, το φοιτητικό περιοδικό “Τρίγωνο” του κολλεγίου δημοσιεύει τους κανονισμούς μπάσκετ -μπολ, οι οποίοι στο μεταξύ είχαν γίνει, από πέντε, δεκατρείς. Στις 11 Μαρτίου του ιδίου έτους παίχθηκε ο πρώτος επίσημος αγώνας της ιστορίας, και η ομάδα των μαθητών του Σπρίνκφιλντ κερδίζει με σκόρ 5 – 1 εκείνη των καθηγητών.
1893 : Κατασκευάζονται τα πρώτα μεταλλικά στεφάνια με δίχτυ που συγκρατεί την μπάλα. Πρέπει να σημειωθεί ότι τα πρώτα διχτάκια ήταν “κλειστά”, και ύστερα από κάθε καλάθι οι παίκτες χρησιμοποιούσαν σκάλα για να “απελευθερώσουν” την μπάλα.
1895 : Πολύ σημαντική χρονιά για την εξέλιξη του αθλήματος. Εμφανίζεται η γραμμή των ελευθέρων βολών σε απόσταση 4,5 μέτρων από το καλάθι. Ταυτόχρονα αρχίζει η τοποθέτηση ταμπλό πίσω από το καλάθι. Αυτό κρίθηκε απαραίτητο γιατί οι θεατές συχνά – πυκνά “έκρυβαν” την μπάλα και καθυστερούσαν την εξέλιξη του αγώνα.
1896 : Καθορίσθηκε η “αξία” των εύστοχων προσπαθειών. Το καλάθι εντός παιδιάς θα μετράει για δύο πόντους (από τρεις που ήταν μέχρι τότε), ενώ η εύστοχη βολή για ένα πόντο (επίσης από τρεις).
1897 : Ο αριθμός των παικτών περιορίζεται επίσημα σε πέντε.
1898 : Δημιουργείται στις ΗΠΑ η πρώτη επαγγελματική ομοσπονδία, η NBL (National Basketball League), με έξι ομάδες στο δυναμικό της. Εμπνευστής της λίγκας ήταν ο Γουίλιαμ Σέφερ και οι ομάδες προέρχονταν απ’ την περιοχή της Φιλαντέλφεια (τέσσερις) και της Νέας Υόρκης (δύο). Το NBL έζησε μόνο πέντε χρόνια πριν διαλυθεί το 1903. Από τότε και μέχρι την δημιουργία του ΝΒΑ, το 1946 – 47, πολλές επαγγελματικές ενώσεις εμφανίσθηκαν και εξαφανίσθηκαν. Ακόμη και το NBL “ξανάνιωσε” και ανταγωνίσθηκε το ΝΒΑ στα πρώτα χρόνια του.
Τα πρώτα επαγγελματικά χρόνια μπορούν να χαρακτηρισθούν ηρωικά. Οι παίκτες χρειάζονταν τις αμοιβές τους για να πληρώνουν το .. νοίκι στα γήπεδα που αγωνίζονταν. Μετακινούνταν με λεωφορεία και φερρυμπόουτ , ενώ έμεναν σε άθλια πανδοχεία. Οι καλοί παίχτες έπαιζαν σε πολλές ομάδες ταυτόχρονα, ανάλογα με τις προσφορές. Οι μισθοί τους ανά αγώνα κυμαινόταν από 10 έως 25 δολλάρια. Το παιχνίδι είχε γίνει υπέρμετρα σκληρό, αφού οι κανόνες των επαγγελματικών αγώνων δεν είχαν όριο φάουλ. Φυσικά το κοινό παραληρούσε αφού είναι γνωστό το καλό γούστο των Αμερικανών ….
1901 : Καθιερώνεται ένας απαράδεκτος κανονισμός. Απαγορεύεται στον ντριπλέρ να σουτάρει!! Σημειώνουμε ότι δεν υπήρχε ο περιορισμός διπλής (ή τριπλής ή πολλαπλής) ντρίπλας. Ο γελοίος κανονισμός κράτησε μόνο 8 χρόνια, ως το 1909, οπότε απαγορεύτηκε και η διπλή ντρίπλα.
1914 : “Κόβεται” και επίσημα το διχτάκι και έτσι η σκάλα καταργείται.
1915 : Γίνεται η πρώτη ενοποίηση των κανονισμών αφού η YMCA και τα κολλέγια τα “βρίσκουν”. Οι επαγγελματίες συνεχίζουν να έχουν το δικό τους …. Χαβά.
1917 : Η Χ.Α.Ν Θεσσαλονίκης και το μέλος της Μάικλ Στεργιάδης (ομογενής εξ Αμερικής φέρνουν το μπάσκετ στην Ελλάδα. Την ίδια χρονιά το μπάσκετ έχει περάσει στην Ευρώπη. Ο καθηγητής Ραιντάουτ μεταφέρει με τις “ευλογίες” του Σπρίνκφιλντ Κόλετζ το νέο παιχνίδι στη Γηραιά Ήπειρο. Το πανεπιστήμιο Φολί Μπερζερασάν αποτελεί το λίκνο της ευρωπαϊκής καλαθοσφαίρισης. Η παριζιάνικη ΧΑΝ διοργανώνει τον πρώτο αγώνα στην Μονμάρτη.
1920 : Οι πρώτοι επίσημοι αγώνες επί Ελληνικού εδάφους. Ήταν η εποχή της “Μεγάλης ιδέας” και η Σμύρνη “βλέπει” το πρώτο τουρνουά. Συμμετέχουν δυο στρατιωτικές ομάδες και τρςείς σύλλογοι, με τελικό νικητή τον Πανιώνιο.
1921 : Το μπάσκετ εισβάλλει στην Αθήνα. Ο Παναθηναϊκός με ηγέτη το θρυλικό Απόστολο Νικολαϊδη κατακτά τον τίτλο στο πρώτο τουρνουά.
Την ίδια εποχή έχουμε δύο σημαντικές αλλαγές στους κανονισμούς. Οι παίκτες που αντικαθίστανται μπορούν να ξαναμπούν στο παιχνίδι, πράγμα που ως τότε απαγορεύονταν. Ταυτόχρονα το ταμπλό απομακρύνεται απ’ την τελική γραμμή του γηπέδου και “μπαίνει” προς τα μέσα. Ο λόγος: αποφυγή τραυματισμών, αφού εκείνη την εποχή οι τοίχοι βρίσκονταν ουσιαστικά πάνω στις γραμμές του αγωνιστικού χώρου.
1922 : Τα “βήματα” παύουν να θεωρούνται φάουλ. Έτσι η ομάδα που υποπίπτει σε αυτά απλά χάνει την κατοχή της μπάλας. Είναι η πρώτη σαφής διάκριση μεταξύ “παραβάσεων” και “σφαλμάτων”.
1924 : Οι ελεύθερες βολές παύουν να εκτελούνται από τον “ειδικό” της ομάδας. Ο παίκτης που κερδίζει το φάουλ πηγαίνει στη γραμμή και καθαρίζει … για πάρτη του.
Στην Θεσσαλονίκη, η ΧΑΝΘ διοργανώνει με τις ευλογίες του ΣΕΓΑΣ το πρώτο επίσημο τοπικό πρωτάθλημα. Συμμετείχαν οι: ΧΑΝΘ, ΒΑΟ, ΑΡΗΣ, ΗΡΑΚΛΗΣ, ΔΟΜΕΝΙΚΗ ΕΝΩΣΗ, ΜΑΚΑΜΠΙ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, ΑΚΟΑΧ.
1927 : Δημιουργούνται οι Χάρλεμ Γκομπτρούτερς.
1928 : Σφυρίζεται για πρώτη φορά επιθετικό φάουλ σε ντριπλέρ
Ανακηρύσσεται ο πρώτος πρωταθλητής Ελλάδας.
Στη Θεσσαλονίκη συγκρούονται οι κορυφαίοι των τοπικών πρωταθλημάτων Αθήνας και Θεσσαλονίκης. Νικητής ο Ηρακλής. Ακολουθούν οι, ΒΑΟ, ΑΡΗΣ, ΝΗΑΡΣΤ ΗΣΤ, ΑΕΚ. Οι “βόρειοι” κυριαρχούν.
1932 : Γεννιέται η F.I.B.A. O διορατικός Ουαλός Ουίλιαμ Τζόουνς παίρνει πρωτοβουλία και συγκεντρώνει στη Γενεύη 13 εκπροσώπους από 7 χώρες (Ελλάδα, Ιταλία, Λιθουανία, Ελβετία, Ρουμανία, Τσεχοσλοβακία και Πορτογαλία). Πρώτος πρόεδρος εκλέγεται ο Ελβετός Μπούαρντ. Ισχυρός άνδρας πάντως και παρέμεινε για 40 περίπου χρόνια ο Τζόουνς.
1933 : Εισάγεται ο κανονισμός των 10 δευτερολέπτων.
1935 : Πραγματοποιείται στην Γενεύη το πρώτο Ευρωμπάσκετ με θριαμβεύτρια τη Λεττονία. Το μπάσκετ – μπολ γίνεται ολυμπιακό άθλημα. Στο Βερολίνο της ναζιστικής εποχής οι ΗΠΑ νικούν στον τελικό τον Καναδά και ο Νέισμιθ απονέμει τα μετάλλια. Η δικαίωση ήρθε τρία μόλις χρόνια πριν τον θάνατό του (1939). Πρώτο διεθνές παιχνίδι για την Ελλάδα. Στις 25 Ιουνίου στην Πόλη: Τουρκία – Ελλάδα 49 – 12. Την ίδια χρονιά καθιερώνεται ο κανονισμός των τριών δευτερολέπτων. Στην αρχή ο περιοριστικός χώρος της ρακέτας ήταν αρκετά μικρός, αλλά αργότερα “μεγάλωσε” δύο φορές πριν πάρει τις τελικές διαστάσεις του. Αιτία η παρουσία δύο κυρίαρχών σέντερ, του Τζορτζ Μάικαν και του Ουίλτ Τσάμπερλεν, των οποίων η δράση – δικτατορία έπρεπε να περιορισθεί.
1938 : Καταργείται επιτέλους το τζάμπολ μετά την επίτευξη καλαθιού. Το παιχνίδι αλλάζει μορφή αφού γίνεται σαφώς γρηγορότερο.
1939 : Πραγματοποιείται το πρώτο τουρνουά του NCAA με 8 ομάδες και νικητή το κολλέγιο του Όρεγκον. Ήδη απ’ τον προηγούμενο χρόνο είχε καθιερωθεί το τουρνουά του Ν.Ι.Τ (National Invitation Tournamaent) που για 15 χρόνια θεωρείτο καλύτερο του NCAA, αφού τα τελικά γινόταν στο Μάντισον Σκουέαρ Γκάρντεν. Στην Ελλάδα ο ΣΕΓΑΣ εκδίδει για πρώτη φορά τον επίσημο κανονισμό του πρωταθλήματος.
1945 : Απαγορεύεται στην Αμερική η Παρέμβαση στην τροχιά της μπάλας από αμυνόμενο. Η FIBA υιοθετεί τον κανονισμό το 1952.
1946 – 47 : Ιδρύεται το ΝΒΑ με πρώτους πρωταθλητές τους Φιλαντέλφεια Γουόριορς.
1949 : Επιτρέπεται για πρώτη φορά στους προπονητές να επικοινωνούν με την ομάδα κατά την διάρκεια του τάιμ – άουτ!!!
1950 : Πρώτο παγκόσμιο πρωτάθλημα ανδρών με νικήτρια τη διοργανώτρια Αργεντινή.
1954 : Περιορίζεται σε 24 δευτερόλεπτα ο χρόνος της επίθεσης στο ΝΒΑ. Η FIBA ορίζει χρόνο 30” δύο χρόνια αργότερα.. Τα κολλέγια κοιμούνται τον ύπνο του δικαίου και μόλις το 1985 θεσπίζουν το φράγμα των 45” που μειώνεται το 1993 σε 35”.
1964 : Πραγματοποιείται το πρώτο πρωτάθλημα Α’ Εθνικής κατηγορίας στην Ελλάδα, με νικήτρια την ΑΕΚ.
1967 : Το ΑΒΑ (American Basketball Association) ανταγωνιστική Ένωση του ΝΒΑ, καθιερώνει τη γραμμή των τριών πόντων στα 7,60μ. Πάλι καλά που δεν τη βάλανε στο κέντρο. Το ΝΒΑ ακολουθεί το 1980 και η FIBA το 1984 – 85. Τα κολλέγια πάλι άργησαν απελπιστικά.
1968 : Το NCAA, προσπαθώντας απεγνωσμένα να σταματήσει τα όργια του Λου Άλτσιντορ, χαρακτιρίζει παράνομο το “κάρφωμα”. Φυσικά δεν κατάφερε και πολλά, αφού ο μετέπειτα Καρίμ ήταν μια κλάση πάνω απ’ όλους τους αντιπάλους του. Οι στενόμυαλοι μετανοούν το 1977. Την ίδια χρονιά η ΑΕΚ γίνεται η πρώτη Ελληνική ομάδα που κερδίζει Ευρωπαϊκό Κύπελλο. Οι Αμερικάνοι “επιδοτούν” με μια επιπλέον βολή παίκτη που δέχεται φάουλ και ταυτόχρονα σκοράρει. Η FIBA “συμπλέει” με καθυστέρηση 8 ετών το 1976. Ταυτόχρονα καθιερώνεται το “μπόνους”. Αρχικά απαιτούνται 6 φάουλ ανά περίοδο στο ΝΒΑ. Η FIBA ακολουθεί και το 1973 βάζει το όριο στα 10 φάουλ ανά ημίχρονο για να το μειώσει σε 8 το 1980 και σε 7 το 1984.
1970 : Το Ελληνικό μπάσκετ αυτονομείται από το βόλεϊ και ιδρύεται η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΚΑΛΑΘΟΣΦΑΙΡΙΣΗΣ (ΕΟΚ).
1972 : Οι Αμερικάνοι χάνουν για πρώτη φορά σε Ολυμπιάδα και η Σοβιετική Ένωση κατακτά το χρυσό μετάλλιο.
1976 : Το ΑΒΑ διαλύεται, και τέσσερις απ’ τις καλύτερες ομάδες προσχορούν στο ΝΒΑ. Ήταν οι: Ντένβερ Νάγκετς, Νιου Τζέρσεϊ Νετς, Σαν Αντώνιο Σπερς και Ιντιάνα Πέισερς. Καθιερώνεται το Κύπελλο Ελλάδας, με πρώτο νικητή τον Ολυμπιακό.
1979 : Οι Λάρι Μπέρντ και Μάτζικ Τζόνσον συγκρούονται για πρώτη φορά στον τελικό του τουρνουά του NCAA που έγινε στο Σολτ Λέικ της Γιούτα. Μια κόντρα που είχε νικητή το Μίτσιγκαν Στέιτ του Μάτζικ, και που διατηρήθηκε για περισσότερο από μια δεκαετία, προσελκύοντας χιλιάδες νέους οπαδούς στο σχεδόν βαλτωμένο ΝΒΑ του τέλους της δεκαετίας του 70. Ο Νίκος Γκάλης (ευτυχώς) έρχεται στην Ελλάδα..
1980 : Το ΝΒΑ αποφασίζει να εφοδιάσει τα γήπεδα του με ελαστικά στεφάνια, αφού ο θηριώδης σέντερ των Φιλαντέλφεια Σίξερ Ντάριλ Ντόκινς (που αυτοαποκαλείτο “Σοκολατένιος Κεραυνός”) πραγματοποίησε διπλή επιδρομή διαλύοντας δύο ταμπλό μέσα σε 22 μέρες της σεζόν 1979-80. Τα κατορθώματα του Ντόκινς ξεπέρασε ο σύγχρονος Σακίλ Ο’ Νηλ, ο οποίος, αφού τα στεφάνια δε σπάνε πια, “κατέβασε” μια φορά το ταμπλό και άλλη μια ολόκληρη μπασκέτα!!
1983 : Στη Ναντ της Γαλλίας, η Ιταλία γίνεται η πρώτη δυτικοευρωπαϊκή χώρα που κερδίζει το ευρωπαϊκό πρωτάθλημα ανδρών.
1984 : Καθιερώνεται από τη FIBA ο αμφιλεγόμενος κανονισμός των 1+1 βολών. Καταργείται το 1994.
1986 : Οι Μπόστον Σέλτικς κατακτούν τον τελευταίο απ’ τους 16 τίτλους της ένδοξης ιστορίας τους. Η Βοστώνη ακόμη περιμένει.
1987 : Η Ελλάδα θριαμβεύει στο Ευρωμπάσκετ της Αθήνας δημιουργώντας μια από τις μεγαλύτερες εκπλήξεις όλων των εποχών. Διοργανώνεται το πρώτο Mc Donald’s Open στο Μιλγουόκι των ΗΠΑ. Συμμετέχουν οι τοπικοί Μπακς, η ιταλική Τρέισερ Μιλάνο και η Εθνική Ομάδα της Σοβιετικής Ένωσης.
1988 : Το ΝΒΑ καθιερώνει τους τρεις διαιτητές στο παιχνίδι, αφού οι παίκτες ανακάλυπταν όλο και νέους τρόπους για να κερδίζουν αθέμιτα πλεονεκτήματα με χτυπήματα “κάτω από τη ζώνη”.
1989 : Οι Ανατολικοί εισβάλλουν Στο ΝΒΑ. Ακολουθώντας το παράδειγμα των Γκούτσκοφ (Βουλγαρία – Φοίνιξ Σανς) και Μαρτίν (Ισπανία – Πόρτλαντ Τρεϊλμπλέιζερς) και σχεδόν ταυτόχρονα με τους “κολλεγιοθρεμμένους” Σρεμπφ και Σμιτς, πέντε από τα μεγαλύτερα ονόματα του ευρωπαϊκού μπάσκετ μπαίνουν στο ΝΒΑ. Ο Βλάντε Ντίβατς τα καταφέρνει μια χαρά στους Λέικερς. Το ίδιο και ο Σαρούνας Μαρτσουλιόνις στη διαδρομή Γκόλτεν Στέιτ – Σακραμέντο – Σιάλτ. Ο Σάσα Βολκόφ άντεξε μόνο 3 χρόνια στους Χοκς, ενώ ο Ζάρκο Πάσπαλιε έφυγε άρον – άρον από το Σαν Αντώνιο, για την ευρωπαϊκή και οικεία σ’ εμάς περιπέτειά του. Πιο άτυχος απ’ όλους ήταν ο Ντράζεν Πέτροβιτς που, ύστερα από ένα άσχημο ξεκίνημα στο Πόρτλαντ, έγινε το αστέρι των Νιου Τζέρσεϊ Νετς. Το καλοκαίρι του 93 και ενώ ετοιμαζόταν να επιστρέψει θριαμβευτής στην Ευρώπη, χάθηκε στην Autobahn A9… Ο δρόμος πάντως για τους ευρωπαίους είχε ανοίξει.
1990 : Η FIBA αλλάζει κανονισμούς.
– Οι παίκτες πρέπει να παίρνουν την μπάλα απ’ τους διαιτητές για την επαναφορά.
– Οι ομάδες δεν έχουν πια δικαίωμα επιλογής μεταξύ “απ’ έξω” και “1+1”
1991 : Γιορτάζονται με επίκεντρο την Αθήνα τα 100 χρόνια του μπάσκετ. Εμφανίζεται για τελευταία φορά η ενιαία Γιουγκοσλαβία. Ίσως η μόνη ομάδα που θα μπορούσε να σταθεί αξιοπρεπώς απέναντι στην Ντριμ – Τιμ. Θέλετε μερικά ονόματα; Βλάντε Ντίβατς, Ντίνο Ράντζα, Ντράζεν Πέτροβιτς, Τόνι Κούκοτς, Ζάρκο Πάσπαλι, Στόγιαν Βράνκοβιτς, Σάσα Νταλίνοβιτς. Όλοι με θητεία στο ΝΒΑ. Και ακόμη: Αλεξάντερ Τζόρτζεβιτς, Βέλιμιρ Περάσοβιτς, Ζόραν Σάβιτς, και τόσοι άλλοι. Ο Μάικλ Τζόρνταν ανακοινώνει ότι είναι φορέας του AIDS. Ο ΠΑΟΚ κυπελλούχος Ευρώπης .
1992 : Εμφάνιση στη Βαρκελώνη της ανυπέρβλητης Ντριμ – τιμ. Η ΕΣΑΚ αναλαμβάνει τη διοργάνωση του Ελληνικού Πρωταθλήματος.
1993 : Διοργανώνεται για πρώτη φορά στην Αθήνα το Φάϊναλ – φορ του ευρωπαϊκού πρωταθλήματος. Δυστυχώς Ο ΠΑΟΚ αποτυγχάνει. Ο Άρης Κυπελλούχος Ευρώπης.
1994 : Δύο ελληνικές Ομάδες συγκρούονται για πρώτη φορά στο φάιναλ – φορ του Τελ Αβίβ. Το σκηνικό επαναλαμβάνεται και την επόμενη χρονιά με Ολυμπιακό και Παναθηναϊκό παρόντες στην Σαραγόσα. Ο ΠΑΟΚ κατακτά το κύπελλο Κόρατς. Επιτρέπεται το “alley hoop” στις διοργανώσεις της FIBA.
1995 : Πραγματοποιείται το πρώτο φάιναλ – φορ του Ελληνικού Κυπέλλου. Το UCLA κατακτά τον τίτλο του NCAA για πρώτη φορά μετά από είκοσι χρόνια. Ο Νίκος Γκάλης αποχωρεί. Η μαγική δεκαπενταετία της “βασιλείας” του άλλαξε τη μοίρα του ελληνικού μπάσκετ.
1996 : Ο Μάτζικ επιστρέφει
Το κείμενο που προηγήθηκε είναι μέρος μιας συνολικής δουλειάς του Γιάννη Ανδρέου με τίτλο “ΤΟ ΑΛΦΑΒΗΤΑΡΙ ΤΟΥ ΜΠΑΣΚΕΤ”. Η εξαίρετη αυτή περιήγηση στον χώρο του μπάσκετ δημοσιεύτηκε από τις ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΔΙΑΥΛΟΣ” το 1996.